De EUREGIO is een samenwerkingsverband van 128 Nederlandse en Duitse gemeenten, steden, (Land-)Kreise en Waterschappen. Aan Duitse zijde omvat de regio delen van de deelstaten Niedersachsen en Nordrhein-Westfalen. Aan Nederlandse kant zijn delen van de provincies Gelderland, Overijssel en Drenthe lid van het oudste grensoverschrijdend samenwerkingsverband. De EUREGIO is een Nederlands-Duitse publiekrechtelijke Gemeenschappelijke regeling met een speciale binationale structuur. Deze zorgt ervoor dat de belangen van de Nederlandse en Duitse leden gelijk vertegenwoordigd zijn. De structuur van de EUREGIO-organen is binationaal van karakter, zodat de belangen van de Nederlandse en Duitse leden even sterk worden vertegenwoordigd. De EUREGIO-raad is het hoogste politieke orgaan. In de EUREGIO-raad worden in grensoverschrijdende fracties problemen aan de orde gesteld, mogelijke oplossingen aangedragen en projecten besproken en goedgekeurd. Voor de inhoudelijke behandeling van grensoverschrijdende vraagstukken en Interreg-projecten zijn de drie commissies “MOZER – Maatschappelijke Ontwikkeling”, “Economie en Arbeidsmarkt” en “Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling” verantwoordelijk.
Lees hier de Regeling en het Reglement van Orde van de EUREGIO.
Algemeen Bestuur
De vergadering van het EUREGIO Algemeen Bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de leden. Afhankelijk van het bedrag van de contributie wordt een bepaald aantal vertegenwoordigers per aangesloten gemeente afgevaardigd. Het Algemeen Bestuur komt ten minste één keer per jaar bijeen. Uit de leden van het Algemeen Bestuur wordt een voorzitter gekozen voor een periode van vier jaar. Er wordt aandacht besteed aan de wisselende verdeling van Nederlandse en Duitse voorzitters.
Tot de taken van het Algemeen Bestuur behoren besluiten over de toelating van leden, het reglement van de Gemeenschappelijke regeling, de wijziging van de statuten, de goedkeuring van de begroting en de jaarrekening van de EUREGIO. Ook verleent het Algemeen Bestuur decharge aan het Dagelijks Bestuur en de directie.
Het Algemeen Bestuur komt meestal in januari bij elkaar. Bij die gelegenheid wordt ook de People-to-People-EUREGIO-prijs uitgereikt.
EUREGIO-raad
Directe betrokkenheid van de gemeenten en dicht bij de burger. Dit kenmerkt de EUREGIO-raad. De raad is het politieke orgaan van de EUREGIO. De raad heeft in totaal 84 stemgerechtigde leden die op basis van een politiek-regionale verdeelsleutel zijn benoemd. Binnen het Duitse en Nederlandse deelgebied wordt daarbij rekening gehouden met het aantal inwoners.
De raad telt 42 Nederlandse en 42 Duitse raadsleden, die elk georganiseerd zijn in Nederlands-Duitse fracties. Beslissingen worden genomen bij gewone meerderheid van stemmen.
De fracties in de EUREGIO-raad
- EuVP (voormaals CDU-CDA)
- SPD-PvdA
- Fractie Zonder Grenzen (alle andere partijen vertegenwoordigd in de EUREGIO-raad)
De EUREGIO-raad heeft de functie van een adviserend en coördinerend orgaan voor beleidskwesties in grensoverschrijdende samenwerking. Het neemt bijvoorbeeld resoluties aan, beslist over projecten en initieert nieuwe activiteiten. Het doel is om voortdurend de regionale grensoverschrijdende samenwerking te bevorderen.
De Raad komt ten minste drie keer per jaar bijeen, afwisselend in een Nederlandse of Duitse gemeente of waterschap in het EUREGIO-gebied. De vergaderingen zijn openbaar. De EUREGIO-Raad kiest uit zijn leden een voorzitter en vice-voorzitters voor een periode van vier jaar. Sinds januari 2024 is Joris Bengevoord (GroenLinks), burgemeester van de gemeente Winterswijk, voorzitter van de EUREGIO-Raad. Zijn plaatsvervangers zijn Joost van Oostrum, burgemeester van de gemeente Berkelland, en Ansgar Hörster, Kreisdirektor van de Kreis Borken.
Een tabellarisch overzicht van de raadsleden (stand zomer 2024) vindt u hier.
Joris Bengevoord, voorzitter van de EUREGIO en de EUREGIO-raad en burgemeester van Winterswijk
Dagelijks Bestuur
Het Dagelijks Bestuur is verantwoordelijk voor de uitvoering van de besluiten van het Algemeen Bestuur. Ook worden de besluiten van de EUREGIO-raad onder de verantwoordelijkheid van het Dagelijks Bestuur voorbereid en uitgevoerd. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit elf stemgerechtigde leden.
Hoe is het Dagelijks Bestuur opgebouwd?
Het Dagelijks Bestuur bestaat uit de volgende leden:
- de voorzitter van de EUREGIO-raad en
- tien door de EUREGIO-raad gekozen leden (vijf Nederlandse en vijf Duitse leden, meestal burgemeesters / bestuurders)
Bovendien vaardigt elke fractie van de EUREGIO-raad 2 adviserende leden af naar het Dagelijks Bestuur.
De directie van de EUREGIO neemt met een adviserende stem deel aan de vergadering van het Dagelijks Bestuur.
Het Dagelijks Bestuur kiest een voorzitter en een plaatsvervanger voor een periode van vier jaar. De huidige voorzitter is Joris Bengevoord, voorzitter van de EUREGIO-raad en burgemeester van Winterswijk. Zijn plaatsvervanger is Kai Zwicker, Landrat van de Kreis Borken.
Een tabellarisch overzicht van de leden van het Dagelijks Bestuur van de EUREGIO vindt u hier (stand januari 2024).
Commissies
De drie EUREGIO-commissies “MOZER – maatschappelijke ontwikkeling”, “Economie en arbeidsmarkt” en “Duurzame ruimtelijke ontwikkeling” ondersteunen het werk van de EUREGIO. Deze commissies zijn analoog georganiseerd aan de drie speerpunten uit onze strategie ‘EUREGIO 2030’. De commissies bestaan uit 25 (“MOZER – Maatschappelijke Ontwikkeling” en “Economie en Arbeidsmarkt”) en 27 (“Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling”) stemgerechtigde leden, die afgevaardigd zijn door de EUREGIO-raad, maar ook uit deskundigen van de lokale overheden. In deze drie commissies vindt het inhoudelijk vooroverleg plaats.
Een tabellarisch overzicht van de leden van de drie thematische commissies vindt u hier (stand januari 2024) .
In de nieuw opgerichte Interreg-commissie vindt de vakinhoudelijke beoordeling van mogelijke toekomstige Interreg-projecten plaats op basis van ingediende aanvragen. De andere drie commissies zijn ook bij dit proces betrokken.
Secretariaat
Direct aan de Duits-Nederlandse grens in Gronau bevindt zich het EUREGIO-Secretariaat. Ongeveer 40 Nederlandse en Duitse medewerkers zijn werkzaam voor de EUREGIO. De meeste functies zijn gekoppeld aan projecten of worden gefinancierd door andere instanties. Het Secretariaat wordt geleid door directeur-bestuurder Christoph Almering. Hij wordt ondersteund door adjunct directeur-bestuurder Dinand de Jong (tevens hoofd strategie).
Het coördinatiebureau van het Grensoverschrijdend Platform voor Regionaal Waterbeheer (GPRW) en de Werkgemeenschap van Europese Grensregio’s (WVEG) zijn ook gevestigd in het EUREGIO-Secretariaat.
Financiering
Het budget van de EUREGIO is afkomstig uit verschillende bronnen. Een vaste bron zijn de bijdragen van de aangesloten gemeenten. Verdere financiële steun wordt verleend door subsidies van de deelstaten Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen en de provincies Gelderland en Overijssel.
Daarnaast is de projectfinanciering uit het Interreg A-programma van de Europese Unie van groot belang. Een deel van het budget is afkomstig van Interreg VI A-projecten en andere grensoverschrijdende activiteiten.