Een tweede, derde en vierde kans voor grondstoffen

Binnen het subsidieprogramma Interreg VI Deutschland-Nederland is recent het project X-Lives goedgekeurd. X-Lives speelt zich af in de high tech sector, waarbij nieuwe materialen en recyclingprocessen worden ontwikkeld voor specifiek polymeer-, vezel- en mineraalachtige materialen. De projectpartners, waaronder de leadpartner Netzwerk Oberfläche NRW e. V. uit Münster, ontdekten dat er na het oorspronkelijk gebruik nog veel onbenut potentieel in de genoemde materialen verborgen zit en zij verwachten met het project de huidige stand in de techniek in de grensregio te kunnen overtreffen. Daarom wordt er in ten minste 20 deelprojecten onderzocht hoe de materialen slimmer kunnen worden ingezet in onze productiemaatschappij, hoe ze gerecycled kunnen worden zonder kwaliteitsverlies en hoe de levensduur in de vorm van refurbished producten kan worden verlengd.

X-Lives wil een belangrijke aanzet geven om organisaties in het grensgebied te stimuleren om over te gaan op een grondstofefficiënte kringloopeconomie.

In de huidige maatschappij moet worden overgeschakeld op een kringloopeconomie, zodat grondstoffen behouden blijven en de CO2-uitstoot in de toekomst wordt verminderd. Dit wordt voorgeschreven in de Europese Green Deal en het Klimaatakkoord van Parijs. De overgang vereist een nieuw denken over de economie en de gehele waardeketen van grondstoffen tot recycling en het terugbrengen van afgedankte producten.

Gedurende de projectlooptijd zullen materialen gemaakt van polymeren, vezels en mineralen uitgebreid onder de loep worden genomen. Het doel van het project is om deze materialen zo lang mogelijk in de kringloop te houden. Per materiaal is het vanwege verschillende redenen noodzakelijk geworden om de milieueffecten in te perken. De winning en verwerking van primaire grondstoffen veroorzaakt de helft van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen en het verlies van de biodiversiteit. Daarbij raken fossiele brandstoffen, waar o.a. polymeren van worden gemaakt, op. Verder is een nadeel van vezels, zoals katoen, dat het hoofdzakelijk buiten Europa wordt gewonnen en een lange weg moeten afleggen, voordat de eindbestemming wordt bereikt. Bovendien worden vezelmaterialen bekritiseerd vanwege de moeilijke recycleerbaarheid. Dit is eveneens een probleem voor mineralen. Mineralen, zoals gips, worden gebruikt in de bouw, maar worden vaak slechts hergebruikt als vulmateriaal in mijnen. Daarom zullen de projectpartners op zoek gaan naar andere doeleinden om deze restmineralen te kunnen blijven hergebruiken in de bouwbranche.

De circulaire producten, processen en diensten die in het project worden ontwikkeld, zullen na projecteinde, waar mogelijk, door de partners op de markt worden gebracht en zijn belangrijk om de overgang naar een circulaire economie te bevorderen. De totale investering van dit project bedraagt 7.356.855 miljoen euro, waarbij circa 40 % afkomstig is uit het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Het project eindigt in het voorjaar van 2026.

X-Lives is een project dat in een open projectgedeelte geld ter beschikking stelt voor MKB-bedrijven die concrete ideeën voor een grondstofefficiënte economie willen testen in de praktijk. Uit het hele programmagebied van Interreg VI Deutschland-Nederland kunnen organisaties zich melden, waarna gezamenlijk met de projectpartners wordt gekeken naar de mogelijkheden om deel te nemen in het project. Geinteresseerden kunnen hiervoor contact opnemen met Martin Gründkemeyer van Netzwerk Oberfläche. Grensoverschrijdende samenwerking stelt het MKB in staat nieuwe markten aan te boren en nieuwe handelsbetrekkingen aan te knopen. De bundeling van benaderingen leidt hierdoor tot een toegevoegde waarde voor het grensgebied in Nederland en Duitsland. De vaste projectpartners van X-Lives zijn: Netzwerk Oberfläche NRW e. V., Billionpeople B.V., BlueXPRT BV, CTP Advanced Materials GmbH, Fachhochschule Münster, Hochschule Niederrhein, Polymer Science Park en Vereniging Circulair Friesland.

Martin Gründkemeyer
mg@oberflaeche-nrw.de
+49 251 980-1125
Netzwerk Oberfläche NRW e. V.

Het Interreg VI – project ‘’X-Lives” wordt gefinancierd door de Europese Unie. Verder ondersteunen het Niedersächsische Ministerium für Bundes- und Europa Angelegenheiten, het Ministerium für Wirtschaft, Industrie, Klima und Energie NRW, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de provincies Overijssel, Gelderland, Drenthe, Friesland, Groningen, Limburg en Noord-Brabant het project.